فهرست مطالب

پیدایش و سیر تحول شهرهای جدید ۳

تعاریف و مفاهیم ۳

سابقه شهرهای جدید ۵

نظام شهری وشهرهای جدید در ایران ۸

تحولات شهرو شهرنشینی در ایران ۸

تحولات برنامه ریزی طرحهای شهری و ناحیه ای در ایران ۱۱

سابقه ایجاد شهرهای جدید در ایران ۲۰

دوره اول در فاصله دو جنگ جهانی ۲۰

دوره دوم : پس از جنگ جهانی دوم تا اواسط دهه ۱۳۴۰: ۲۳

چهار چوب مکان یابی شهر های جدید ۴۹

شاخصهای فیزیکی ۴۹

شاخصهای اجتماعی – اقتصادی ۵۵

شاخصهای محیط زیست ۵۷

شاخصهای سیاسی ۵۸

شاخصهای تهیه نقشه مبنا ۵۹

چهارچوب برنامه ریزی شهرهای جدید ۶۱

پیش بینی جمعیت و اشتغال ۶۲

برنامه ریزی اجتماعی و الگوی همجواری ۶۶

برنامه ریزی مسکن ۶۸

برنامه ریزی تقسیمات کالبدی ۷۶

برنامه ریزی حمل و نقل و تاسیسات زیر بنایی ۷۹

پیش بینی میزان هزینه ها و چگونگی سرمایه گذاری ۸۱

برنامه ریزی پدافند ۸۴

نیروی انتظامی ۸۸

مطالعات طراحی ۸۹

برنامه ریزی مدیریت شهر جدید ۹۴

ارزیابی کارکرد شهرهای جدید در ایران ۱۰۱

نتیجه گیری ۱۰۱

بررسی نمونه هایی از شهرهای جدید در ایران ۱۰۷

الگوی و طبقه بندی شهرهای جدید در ایران ۱۰۷

شهر جدید پردیس ۱۱۸

ناحیه شهری اصفهان ۱۲۱

شهر جدید شاهین شهر ۱۲۳

شهر جدید پولاد شهر ۱۲۹

پیدایش و سیر تحول شهرهای جدید

 تعاریف و مفاهیم

 شهرهای جدید در نظامهای اجتماعی – اقتصادی جهان و با توجه به تحولات نظریه ای بسیار دگرگون شده اند هنوز تعریف جامعی برای شهرهای جدید ارائه نشده است اما می توان تعاریف زیر را برای آنها پذیرفت :

۱) شهرهای جدید ، اجتماعهای برنامه ریزی شده ای است که در پاسخ به اهداف از پیش تعیین شده ایجاد می شود

۲) ایجاد شهر جدید عملی ارادی است که فرض را بر وجود یک  منبع قدرت یا سازمانی می گذارد که تأمین کننده مکان ومنابع برای توسعه شهر و اعمال کنترل مداوم بر آن است تا شهر به اندازه با دوامی برسد .

۳) شهر جدید‌، اجتماعی خود اتکاست باجمعیت و مساحت مشخص ، فاصله ای معین از مادرشهر ، برنامه ریزی از پیش تعین شده ، اهداف معین و همچنین برخوردار از تمام تسهیلات لازم برای یک محیط مستقل

 معمولاًشهرهای جدید برای تمرکز زدایی کالبدی ، اقتصادی و اجتماعی در ناحیه شهری شهرهای بزرگ طراحی می شوند تا با وجود جاذبة نزدیکی به شهرهای بزرگ ، جمعیت تشویق به خروج از مادرشهر شوند تا اسکان به همراه اجرای برنامه های توسعه اقتصادی – اجتماعی فراهم آید ، بدین ترتیب جذب سرریزهای  جمعیتی ، ساماندهی فضایی مادر شهر و ناحیه شهری ،  بهبود وضعیت محیط کار ، زندگی سالم و اجتماعی کامل میسر می شود . در واقع مفهوم شهر جدید مفهوم اجزای یک شهر در یک ارتباط ارگانیک با یکدیگر است .

بنابر تعاریف قبلی شهرهای جدید دارای تاریخ تولد مشخصی هستند و در زمان کوتاه و معینی ساخته می شوند اینگونه شهرها در تضاد کامل با پیدایش و تحول شهرهای متراکم هستند . و براساس یک هسته ، پیش از آنکه به وجود آیند تشکیل می شوند و به کندی رشد می کنند معمولاًبرنامه ریزی شهر جدید مبتنی بر پیش بینی جمعیت است تا این جمعیت پایه ای برای پیش بینی نیازهای کالبدی ، اقتصادی و اجتماعی آینده باشد .

 طراحی و ساخت شهرهای جدید بیشتر در زمینهای بکر وغیر قابل کشت و بدون هسته اولیه صورت می گیرد شهرهای جدید درالگوهای متعددی طبقه بندی می شوند و در مباحث آینده به طور مفصل درباره آن بحث خواهد شد .